Ata Sporumuz Cirit

Cirit, Türklerin Orta Asya’dan Anadolu’ya geldikleri dönemden beri oynanan bir ata sporudur. Günümüzde de oynanmaya devam etmektedir. Yani nesilden nesile aktarılmış bir spordur. Tehlikeli oluşundan dolayı II. Mahmut Dönemi’nde yasaklanan Cirit, 19.Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda çok popüler bir oyundu. Günümüzde Anadolu’da, en çok Doğu Anadolu Bölgesinde ilgi görmektedir.

Oyunda düşmanı takım halinde yenmeye çalışırsınız. Ayrıca Ciritte bağışlama affetme davranışı vardır ve bu davranışta ona farklı bir anlam kazandırmaktadır.  Örneğin güçsüz düşen bir oyuncuya el uzattınız ya da rakibin önünü kestiniz ve ciriti ona atmak üzeresiniz ama atmadınız. Bu davranışlar ciritte hem ahlak olduğunu, hem de herkesin maçta bile saygı çerçevesinde olduğunu gösterir.  Ayrıca bu gibi saygılı davranışlar size puan kazandırır. Ama bu sporda asıl önemli olan kazanmak veya kaybetmek değildir. Amaç sizin maçta bile saygı çerçevesinde bulunduğunuzu göstermektir.

cirit sporunun kuralları ile ilgili görsel sonucu

Her spor dalında olduğu gibi ciritte de kullanılan özel ifadeler vardır. Bunlar hem oyunla alâkalı ve hem de nesnel ifadelerdir.

Oyunla ilgili olanlar : Cirit oynanan saha için Alan , ahaliyi oyundan haberdar etmek için davul ve zurna ile oyun öncesi ve oyun oynanırken de oyuna renk katması maksadıyla özel ritimlerde çalınan müziğe Cirit Havası, oyundan önce atları oyuna motive etmek maksadıyla oyunun oynandığı yöreye özel olarak yine davul-zurna ile çalınan müziğe At Oynatma Havası, beş kişiden oluşan takıma Bölük , yedi kişiden oluşan takıma da Alay denir.

Atlarla ilgili olanlar : Atın iki ayakla koşuyormuş gibi aynı tarafta bulunan ayaklarını eş zamanlı atarak yaptığı, düzenli yürüyüş şekline Rahvan , binicisini sarsmadan koşan ata Rahvan At, atın arka kalçalarına yüklenerek yaptığı yavaş yürüyüşüne Aheste , atın çapraz olarak ayak atmak suretiyle hızlı ve sert yürüyüşüne Tırısa Kalkmak, atın süratli koşma şekline Dörtnal , atın dörtnal koşmasının en hızlı olanına Hücum Dörtnal , iki atın aynı hizada oluşuna At Başı , atların baş kısmına takılan başlığa Dizgin , atın bel kısmına üstten keçe veya post üzerine konan kolon kayışları ile bağlanan ve kesici olmayan üzengilerden oluşan teçhizata da Eyer denir. *

Tabi yukarıda verdiğim örnekler sadece bazılarıdır. Kurallarından bahsetmemiz gerekirse;

  • Cirit, tutamak yerinden tutulacak, omuz üzerinden ya da atış kolunun üst kısmından atılacaktır. Geleneksel olmayan atış tekniklerine yarışmalarda izin verilmeyecektir.
  • Atış sadece metal kafa barının uç bölümünün diğer bölümlerden önce atış alanı zeminiyle teması durumunda geçerli sayılacaktır.
  • Atışın genel kurallara uygun olarak yapılması şartıyla, cirit atış sırasında ya da havada iken kırılırsa, bu kırılma nedeniyle sporcu dengesini kaybederek atış kurallarını ihlal etse dahi, bu atış hatalı atış sayılmayacak ve her iki durumda da yarışmacıya yeni atış hakkı verilecektir.
  • Yarışmalarda her sporcunun 3 atış hakkı olacaktır. En iyi dereceyi yapan 8 sporcu 3 atış hakkı daha alacaktır. Yarışmalarda 8 veya daha az sayıda sporcu bulunuyorsa bu durumda her sporcu 6 atış hakkı kullanacaktır. **

 

 

*  http://www.erzin-vak.org/?Syf=18&Hbr=746417&/Cirit-ve-di%C4%9Fer-ata-sporlar%C4%B1m%C4%B1z…-PROGRAMDA-NELER-VAR-%C3%96%C4%9ERENMEK-%C4%B0STERM%C4%B0S%C4%B0N%C4%B0Z-?

** http://sportistan.com/cirit-atma

(Visited 232 times, 1 visits today)