Facebook, 2021’in sonuna doğru yaptığı bir canlı yayın açıklamasında önceden hayal gibi görünen konsept olan Metaverse tanıtıldı. Yapılan bu canlı açıklamada Metaverse’in hayatımızın birçok alanında nasıl avantajlar ve yenilikler sağlayacağını Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg anlattı. Oyun endüstrisi, eğitim, eğlence sektörü ve daha birçok alanda örnekler verdi. Şu an deneme ve test edilme aşamasında olan Metaverse 2022 veya 2023’te sürülmesi bekleniyor. Oyun şirketleri yeni Metaverse doğrultusunda gelişmeler yapıyor, Metaverse’e özel kripto paralar piyasaya çıkarılıyor. Hatta Facebook buna özel, isimlerini Meta yaptılar. Metaverse, hayal ettiğimiz ancak hiçbir zaman gerçek olacağını düşünemediğimiz 3 boyutlu sanal dünya gerçeğin ne olduğunu değiştirebilir mi?
Metaverse kavramı, bilim kurgu yazarı Neal Stephenson’nın ortaya atması ile ortaya çıkmıştır. Metaverse, AR, VR, kripto para ve internet gibi teknolojilerin birleşmesi ile ortaya çıkan dijital dünya olarak tanımlanmıştır. Sonra Ernest Cline’nın romanında Metaverse kavramı daha detaylı bir şekilde işlenmiştir. 2018 yılında çıkarılan Ready Player One filmi, bu kitaptan esinlenen, bize Metaverse’e daha gerçekçi bir bakış açısı sunmuştur. Filmde Oasis denilen bir dijital dünya var ve insanların çoğu bu dijital dünyadaki statüleri ve zenginliklerini önemsiyor. Vakitlerinin büyük bir kısmını Oasis’de geçirip farklı amaçlar içerisinde zaman öldürüyorlar. Film geleceğimiz ise doğru ise Metaverse gelecekte gerçeklik algısını değiştirecek, çoğu insanın hayatı sadece Metaverse olacaktır. Böyle bir gelecekten korkmak gayet normal gözükebilir. Çünkü insanların artık gerçek dünyayı bırakıp, azami olarak sadece temel ihtiyaçlar için gerçek dünyada vakit geçirmesi ve vakitlerinin çoğunu Metaverse’de geçirecekleri bir gelecek, insanlığın artık gerçeklikten koptuğunun gerçekleştiği korkunç bir senaryodur.
Buna rağmen Metaverse, hayatımızdaki çoğu şey gibi düzgün kullanılırsa insanlığa büyük katkılar sağlayabilecek bir şey. Şu an internetin bize sağladığı bilgiye erişim, iletişim, eğlence gibi şeylerden daha etkili bir şekilde yararlanabiliriz. Eğer hemen Amerika’dan bir arkadaşla konuşmak istersek Metahuman (Metaverse insanı) teknolojisi ile gerçekçi bir şekilde iletişim kurabiliriz. Sanal dünya bize eğitimde sınırsız hayal etmemize olanak sunabilir.
Bugünkü durumu düşünürsek, AR ve VR teknolojileri aşırı gerçekçi bir sanal dünya yapabilecek kapasitede değil. Şu an bile çoğu insan şaşırıyor ve gayet gerçekçi buluyorlar. Zamanla bu teknolojiler gelişecek ve belki gerçek artık ayırt edilemeyecek. İnsanları tereddütte düşüren de bu. Metaverse’in gerçeklik algısına olan tehdit oluşu.
Ancak şu an bile biz başka bir gerçeklikte yaşıyoruz. İnsanlar saatlerce internette ve televizyonun karşısında vakit geçiriyor. İnsanlar normal hayatlarından çok dijital dünyaya önem veriyor. Metaverse sadece daha gerçekçi bir ara yüz olacaktır. Benim düşüncem kısaca Metaverse’in zaten olan bir algı kopukluğuna yeni bir özellik gibi olacak. Bu konu hakkında endişelenmek yerine şu anki durumun ciddiye alınması lazım. Geleceği dert etmek yerine şu anki problemlere uğraşırsak, Metaverse hakkında endişe etmeye gerek kalmaz.