Para Var Rahat Var

Paranın tarihi paranın işlevlerinden en az birini sağlayan sosyal sistemlerin geliştirilmesi ile ilgilidir. Bu tür sistemler dolaylı yoldan servet ticareti anlamına gelir; takas ile doğrudan değil. Para, bu süreci kolaylaştıran bir mekanizmadır. Para, madeni para ve banknotlarda olduğu gibi fiziksel bir biçim alabilir veya yazılı veya elektronik hesap olarak bulunabilir. İçsel değeri olabilir, içsel değeri olan bir şey için yasal olarak değiştirilebilir veya sadece nominal bir değeri  olabilir.

Paranın icadı yazılı tarihin başlangıcından önce gerçekleşmiştir. Paranın nasıl ilk geliştiğine dair hikayeler büyük ölçüde varsayım ve mantıksal çıkarım üzerine kuruludur. Önemli kanıtlar, eski pazarlarda bir değişim aracı olarak tanımlanabilecek birçok şeyin engellendiğini ortaya koyuyor. Bunlar arasında hayvancılık ve tahıl – kendi başlarına doğrudan yararlı olan şeyler de vardı – aynı zamanda sadece deniz kabukları veya boncuklar gibi cazip eşyalar daha faydalı ürünlerle değiştirildi.

Değerli madenlerden yapılan para sonradan Song Hanedanlığı tarafından Çin’de 11. yüzyılda kağıt para getirildi. Banknotun gelişimi yedinci yüzyılda, yerel kağıt para sorunları ile başladı. Kökleri Tang hanedanlığı’na dayanan  tüccarlar ve toptancılar büyük ticari işlemlerde ağır bakır sikkelerinden kaçınmak istediler.Bunun için Jiaozi icat edildi. Jiaozi yine de Song Hanedanlığı döneminde sikkelerin yerini almadı; sikkelerin yanında kağıt para kullanılmıştır. Merkezi hükümet kısa süre sonra, kağıt para basmanın ekonomik avantajlarını gözlemleyerek, bu depozit sertifikalarının verilmesi için depozitlerin birçoğunun tekel hakkını verdi.  12. yüzyılın başlarına gelindiğinde, tek bir yılda çıkarılan banknot miktarı yıllık 26 milyon dolarlık nakit paraya karşılık geliyordu.

Nakit para zamanla dijitalleşmeye yenik düşmeye başladı. İlk kredi kartı benzeri ödeme yöntemi, Ralph Schneider ve Frank McNamara’nın Diners Club’ı kurup ilk kartlarını çıkardığı 1950’de ortaya çıktı. Ama bu gerçekten bir kredi kartı değildi. Bunun yerine, kart sahibinin tüm bakiyeyi her ay ödemesi gereken bir ücret kartıydı.Yıllar geçtikçe kredi kartları gelişti. Manyetik çizgilere sahip sahip gerçek kredi kartları icat edildi. Manyetik şeritler, daha sonra EMV çipleri ilave edildi.

 

Hayatımıza nakit para bu denli girmiş olsa da son yıllarda kredi kartının kazandığı ün her geçen gün artıyor. Kredi kartı taşıması kolay, çantalarda taşıyamayacağımız miktarlardaki paraları cebimize sokan hayatı kolaylaştıran bir araç.  Nakit para taşıma açısından yüksek miktarlarda olduğu zaman sorun yaratabilse de kredi kartı olmayan küçük işletmelerin tek gelir kaynağı. Danimarka gibi refah seviyesi yüksek ülkeler paranın kaldırılmasını uygulayabilecek olsa da çoğu ülke bu duruma hazır değil.

 

(Visited 127 times, 1 visits today)