Eğitim, bir kişinin içinde var olan potansiyeli ortaya çıkaran ve toplumu şekillendiren çok önemli bir unsurdur. Bir köprünün kilit taşı gibi, doğru kullanıldığında sağlam bir toplum inşa edebilir, yanlış kullanıldığında ise toplumun çökmesine sebep olabilir. Eğitimin birey ve toplum üzerindeki etkisi asla göz ardı edilemez, ancak burada devreye eğitim sistemi girer. Doğru bir eğitim sistemi, insana gereksiz bilgiler değil, hayatında kullanacağı önemli bilgileri verip, çocuğu etkin bir vatandaş olarak topluma kazandırmalıdır. Ayrıca, doğru bir eğitim sistemi, her çocukta var olan hayal gücünü daha anaokulundan yok etmemelidir; aksine bu hayal gücünü beslemelidir.
Eğitim sistemleri genellikle bu konuda eleştirilir. Bazı ülkeler, eğitim sistemlerinde çocuğun hayal gücünü yok eder, onları sıradan bireylere dönüştürür ve bunun doğru olduğunu savunurlar. Ancak birçok büyük ve gelişmiş ülke, eğitim sistemlerinde çocukların hayal gücünü besler.
Yukarıda bahsettiğim konu hakkında iki önemli figürün sözlerini inceleyeceğiz. Bunlardan birincisi, Pablo Picasso’nun “Eğitim, bireyin özgür yaratıcılığını kısıtlar.” sözü. Burada eğitimden kastedilen, yaratıcılığı ve hayal gücünü kısıtlayan eğitimdir. Picasso, bu tür bir eğitimin sanatı engelleyeceğini ifade eder. Çünkü büyük bir sanatçı olarak, eğitim sisteminin sanatı kısıtlamasından yakınmaktadır. Haklıdır da. Çünkü iyi bir eğitim sistemi sanatı destekler.
Diğer yandan, Lev Tolstoy’un “Eğitim, insanın toplumsal sorumluluklarını anlamasına yardımcı olmaktadır.” sözü de oldukça anlamlıdır. Tolstoy, doğru bir eğitimin çocuğa toplumdaki sorumluluklarını öğretmesi gerektiğini savunur. İyi bir eğitim almış bir birey, toplumuna faydalı, etkin bir vatandaştır. Eğer toplum bu tür bireylerden oluşursa, gelişim ve ilerleme kaçınılmaz olur.
Bu iki sözü karşılaştırdığımızda, her ikisinin de doğru olduğunu düşünüyorum. Birinin diğerinden daha doğru olduğunu söylemek zor. Çünkü bu durum tamamen eğitim sistemine bağlıdır. Kötü bir eğitim sisteminde Picasso’nun, iyi bir eğitim sisteminde ise Tolstoy’un sözü geçerlidir.
Özetle, eğitim doğru kullanıldığında harikalar yaratabilir, yanlış kullanıldığında ise felaketlere yol açabilir. İhtiyacımız olan şey, iyi bir eğitim sistemidir. Bu konuda Picasso ve Tolstoy’un sözlerinin geçerliliği, eğitim sisteminin kalitesine bağlı olarak değişir. Yani her iki görüş de kendi içinde doğrudur.