Uzay ve Uzay İstasyonlarında Yaşam

Uzay çok büyük bir yerdir. Biz uzayda neredeyse yer bile kaplamıyoruz. Buna rağmen uzayın tamamını keşfedebileceğimizi düşünüyoruz. Tabi ki imkansız değil ama çok kolay da değil. Şu anda buradan Satürn’e gitmek 2 yılımızı alıyor ki Satürn Güneş Sisteminde. Güneş Sistemlerini içeren galaksiler var ki bu galaksilerde yüz binlerce yıldız ve güneş sistemi oluyor. Ve bu galaksilerden milyonlarca var. Belkide bu galaksileri içeren bazı yapılar var. Uzay aklımızın alamayacağı kadar büyük anlayacağınız. Ama şimdiden uzayı keşfetmek için milyonlarca dolar yatırım yapılıyor. Bu yatırımların en büyüğü ISS. Alçak yörüngede 1998 yılından beri dolaşan bir uzay istasyonu ve laboratuvar. Uzayı keşfetmenin kolay olmadığı gibi uzayda yaşam da çok kolay değildir. Mesela uzayda yemek yapamazsınız. O yüzden dünyada kurutulup vakumlanmış yiyecekleri dünyadan uzaya götürüp orada kaynar suyla ıslatıp yemeleri gereklidir. Veya uzayda tırnak keserken çok dikkatli olmanız gereklidir. Eğer tırnaklarınızdan bir tanesi elinizden kaçarsa geçmiş olsun. O tırnaktan bir daha kurtulamazsınız. Astronotlar gidip haftalarca uzay istasyonunda kalıyor, burada nasıl yaşıyorlar hiç merak ettiniz mi? Astronotların uzayda kalabilmesi için çok büyük miktarlarda yatırım yapılıyor. Bu yatırımların en büyüğü ISS (International Space Station). Astronotlar burada haftalarca kalabiliyor. İstasyonda 34 tane laboratuvar var. Dışarıda da 18 tane platform var. Kısacası ISS bir nevi laboratuvar. ISS alçak yörüngede yer alıyor. Dünyadan çıplak gözle görülebiliyor. Ve astronotların sıfır yer çekiminde yaşamalarını kolaylaştıracak aletlerle dolu. Ve birkaç tane de camdan kabin var. Uzayda uyumak da zordur eğer havalandırmayı açmazsanız kafanızın etrafında toplanan karbondioksit sizi zehirleyebilir. Ve kendinizi bir yere bağlamazsanız sabah hava kilidinde uyanabilirsiniz. ISS sanıldığı kadar büyük değil. Çünkü malzemelerin maliyeti çok yüksek hepsi basınca dayanıklı hava geçirmeyen parçalar o yüzden çok büyük değil. öyle olmak zorunda çünkü eğer airlockda toplu iğne başı kadar bir delik olursa istasyon basıncı eşitlemeye çalışırken airlocku patlatabilir.

Uzayda çok büyük problemler vardır. Bunlardan birisi de tuvalet problemi. Uzayda nasıl tuvaletini yapabilirsin ki? Yer çekimi boşaltım sistemine yardımcı oluyor fakat yer çekimi olmadığı zaman tuvaletinizi yapmak çok zordur. Ayrıca vücudunuz sizi idrar torbanızın 3/1’i dolduğu zaman tuvalete çıkmanız için uyarır fakat uzayda yer çekimi olmadığı için tamamı dolmadan dolu olduğunu bile anlayamazsınız. Hepimiz bir gün uzaya çıkmak ve ordan dünyaya bakmak istemişizdir ya da aya çıkıp mangal yapmak fakat astronot olmadan bu şu anda çok zor. Peki siz astronot olursanız ve ISS ye giderseniz tüm gününüzü dünyaya bakıp yer çekimsiz ortamda eğlenerek geçireceğinizi mi sanıyorsunuz. Hayır kesinlikle öyle değil. ISS’deki astronotlar günlerini yaklaşık 1 saatini boş olarak geçiriyor nede olsa uzay laboratuvarı. Ve son olarak uzayda yaşam hakkında Chris Hadfield’ın sıfır yer çekiminde yaşam videolarının bulunduğu linki koyuyorum. Merak edenler izleyebilir.

 

(Visited 192 times, 1 visits today)